Khởi nguồn từ độ năm 1864, làng Tri Thủy có ông Đội thất phẩm Vũ Như Trí cùng với ông Chánh tổng Tạ Văn Thiêm và ông Đốc học Nguyễn Huy Khuông đã khai khẩn làng Tri Thủy. Các ông đã bỏ tiền của mình mua đất lập nên giáo họ ngày nay.
Tháng 8 năm 1916, được ơn Chúa thương và các Cha Tràng Sang, Cha Tràng Hòa tận tình giúp đỡ, ông quan Tuần phủ Nguyễn Trung Tiên bỏ thêm tiền của để xây dựng ngôi nhà làm nơi thờ phượng.
Tháng 4 năm 1917, Cha Tràng Hòa về làm phúc thấy nhiều người dân đã am hiểu sự đạo, Cha Tràng Hòa đã rửa tội cho hơn 100 người và xin Bề trên thành lập Giáo họ Tri Thủy, thuộc Giáo xứ Hoàng Nguyên. Cha cũng chọn ông thánh Matthêu tông đồ (21/9) làm Quan thày của Giáo họ. Cùng thời gian ấy, được Cha xứ coi sóc động viên, cả cộng đoàn dân Chúa đã bỏ tiền của công sức theo khả năng của mình để xây dựng Nhà thờ.
Đến năm 1927, ngôi Thánh đường Giáo họ Tri Thủy đã hoàn thành và được cha bề trên về dâng thánh lễ tạ ơn và cắt băng khánh thành.
Năm 1952, do hậu quả của chiến tranh, ngôi Nhà thờ đã bị bom đánh sập, chỉ còn vẻn vẹn cây tháp chuông bị hư hỏng nặng. Giáo dân trong họ đã tu sửa ngôi nhà khách để làm nhà nguyện.
Năm 1992, Cha xứ Giuse Bùi Tám thấy vậy đã xin phép bề trên Giáo phận cho tu sửa, xây dựng lại ngôi Nhà thờ.
Đến ngày 24 tháng 1 năm 1994, mọi công việc tu sửa xây dựng ngôi Thánh đường đã hoàn thành. Được cha cố Giuse Đích Nguyễn Ngọc Oánh cùng một số cha về dâng Thánh lễ Tạ ơn và cắt băng khánh thành. Nhà Thờ với diện tích chiều dài 30m; chiều rộng 10,50m; cao 10 m.
Từ năm 2005, Giáo họ Tri Thủy được Bề trên Tổng Giáo phận cho phép chầu Thánh Thể Chúa thay mặt Địa phận vào Chúa nhật thứ III trong tháng 9 hằng năm.
Bài: Sưu tầm & Biên tập